KỸ THUẬT TRỒNG VÀ CHĂM SÓC MĂNG HIỆU QUẢ

Người đăng : Nông Nghiệp

Lượt xem : 5

Tạo lúc : Sun, 29/06/2025 13:01

Cập nhật lúc : 13:01pm 29/06/2025

THỂ LOẠIKỹ Thuật Canh Tác Cây Rau Màu

Kỹ Thuật Trồng Và Chăm Sóc Măng Hiệu Quả: Bí Quyết Cho Năng Suất Cao Và Sản Lượng Ổn Định

Măng là chồi non của cây tre, một loại thực phẩm quen thuộc và được ưa chuộng trong nhiều món ăn Á Đông nhờ vị giòn ngọt, thanh mát và giá trị dinh dưỡng cao. Không chỉ là thực phẩm, măng còn là nguyên liệu quan trọng trong sản xuất công nghiệp và lâm nghiệp. Để có một vườn măng năng suất cao, chất lượng tốt và thu hoạch ổn định, việc nắm vững kỹ thuật trồng măng và chăm sóc măng là yếu tố then chốt. Bài viết này từ congnghenongnghiep.vn sẽ cung cấp hướng dẫn khoa học và chi tiết từ khâu chuẩn bị đến thu hoạch và bảo quản.

1. Giới Thiệu Chung Về Măng

Măng là một phần của cây tre, thuộc họ Lúa (Poaceae). Có rất nhiều loài tre cho măng ăn được với đặc điểm, hương vị và mùa măng khác nhau. Các loại măng phổ biến ở Việt Nam bao gồm: măng tre, măng nứa, măng vầu, măng bát độ, măng tre Mạnh Tông, v.v. Măng thường mọc từ các mắt ngầm dưới đất của gốc tre mẹ. Tre ưa khí hậu nhiệt đới ẩm, nhiều nắng và đất tơi xốp, giàu dinh dưỡng, thoát nước tốt.

2. Kỹ Thuật Trồng Măng

2.1. Chọn Giống và Thời Vụ

Chọn giống: Bạn nên chọn cây măng giống (thân ngầm, gốc măng có chồi) từ các cây tre khỏe mạnh, không sâu bệnh, có năng suất măng cao và chất lượng tốt. Có thể chọn hom tre có đường kính từ 2-3cm, dài khoảng 30-40cm, có 2-3 mắt.
Thời vụ trồng: Trồng măng có thể thực hiện vào đầu mùa mưa (khoảng tháng 4 - 6 dương lịch). Trồng vào thời điểm này giúp cây con có đủ độ ẩm tự nhiên để bén rễ và phát triển, giảm công tưới nước ban đầu.

2.2. Chuẩn Bị Đất Trồng

Cây tre (cho măng) phát triển tốt nhất trên đất thịt nhẹ, đất cát pha hoặc đất phù sa, tơi xốp, giàu hữu cơ, thoát nước tốt và có độ pH từ 5.5 - 6.5. Đất phải thật tơi xốp, không bị nén chặt để măng có không gian phát triển.

Làm đất:
- Làm sạch: Dọn sạch cỏ dại, rễ cây và các tàn dư thực vật.
- Cày xới/Đào hố: Cày xới đất sâu 30-40cm. Đào hố trồng có kích thước 40x40x40 cm hoặc 50x50x50 cm, tùy thuộc vào độ phì nhiêu của đất.
Bón lót:
- Trộn đều đất với phân chuồng hoai mục (15-20 kg/hố) hoặc phân hữu cơ vi sinh (1-2 kg/hố) và vôi bột (0.3-0.5 kg/hố nếu đất chua). Có thể bổ sung thêm super lân.
- Bón lót trước khi trồng 7-10 ngày để phân hoai mục và đất ổn định.

2.3. Kỹ Thuật Trồng Cây Giống

Khoảng cách trồng: Tùy thuộc vào giống tre và mật độ trồng.
- Đối với các loại tre lấy măng, khoảng cách thường là 4x4m hoặc 5x5m.
Kỹ thuật trồng:
- Đặt cây giống vào giữa hố, phần thân ngầm hoặc gốc măng nằm ngang hoặc hơi nghiêng.
- Lấp đất và nén chặt xung quanh gốc.
- Tưới đẫm nước ngay sau khi trồng. Cắm cọc cố định thân cây con nếu cần.

3. Chăm Sóc Măng

Chăm sóc măng đúng kỹ thuật là yếu tố then chốt giúp cây tre phát triển khỏe mạnh, cho ra măng chất lượng và ổn định.

3.1. Tưới Nước

Cây tre (lấy măng) cần lượng nước đầy đủ và đều đặn, đặc biệt là vào mùa khô và trong giai đoạn cây ra măng.
Tưới 1-2 lần/ngày vào mùa khô, giữ đất luôn ẩm.
Trong mùa mưa, cần đảm bảo hệ thống thoát nước tốt để tránh ngập úng.

3.2. Bón Phân

Tre lấy măng cần nhiều dinh dưỡng để phát triển thân, lá và đặc biệt là ra măng to, khỏe. Bón phân định kỳ là rất cần thiết.

Giai đoạn cây con (1-2 năm đầu):
- Bón phân NPK cân đối (ví dụ 16-16-8) kết hợp với phân hữu cơ định kỳ 1-2 tháng/lần với liều lượng nhỏ.
Giai đoạn kinh doanh (cây cho măng):
- Trước khi ra măng (khoảng 1-2 tháng trước mùa măng): Bón phân NPK có hàm lượng Đạm (N) và Kali (K) cao (ví dụ NPK 15-5-20 hoặc 1-2 kg phân hữu cơ/bụi). Kích thích măng ra to và đồng loạt.
- Trong mùa măng: Bổ sung phân hữu cơ hoặc phân NPK pha loãng sau mỗi đợt thu hoạch măng để cây mẹ phục hồi.
- Sau mùa măng: Bón phân hữu cơ (phân chuồng hoai mục, phân trùn quế) để phục hồi sức cây và chuẩn bị cho vụ măng tiếp theo.
Bón lá: Phun bổ sung phân bón lá chứa vi lượng (Silic, Canxi) để tăng cường sức sống cho cây.

3.3. Tỉa Cành/Tre Già và Vun Gốc

Tỉa cành/tre già: Thường xuyên tỉa bỏ các cây tre già, cây bị sâu bệnh, cành khô hoặc cành yếu trong bụi tre. Việc này giúp bụi tre thông thoáng, tập trung dinh dưỡng nuôi măng non và hạn chế sâu bệnh.
Vun gốc: Vun đất vào gốc tre định kỳ để che lấp các mắt ngầm, kích thích măng mọc và giúp măng non không bị xanh đầu khi lộ thiên.

3.4. Phòng Trừ Sâu Bệnh

Cây tre (cho măng) tương đối khỏe mạnh nhưng vẫn có thể bị một số loại sâu bệnh hại. Cần quản lý chặt chẽ theo nguyên tắc phòng trừ tổng hợp (IPM).

Sâu hại:
- Sâu vò vẽ, sâu đục thân tre: Gây hại thân, cành.
- Rệp sáp, rệp muội: Hút nhựa non.
- Biện pháp: Vệ sinh vườn, tỉa cây già, sử dụng thiên địch, phun các chế phẩm sinh học từ tỏi, ớt, gừng.
Bệnh hại:
- Bệnh thối gốc/thân: Có thể xảy ra khi đất úng nước hoặc bị tổn thương cơ giới.
- Biện pháp: Đảm bảo thoát nước tốt, vệ sinh vườn, bón phân cân đối để cây khỏe mạnh.

3.5. Làm Cỏ & Giữ Vệ Sinh Vườn

Thường xuyên làm sạch cỏ dại xung quanh bụi tre để tránh cạnh tranh dinh dưỡng và nơi trú ngụ của sâu bệnh.
Có thể phủ vật liệu hữu cơ (rơm rạ, lá tre khô) quanh gốc để giữ ẩm và hạn chế cỏ dại.

4. Thu Hoạch Măng

4.1. Thời Điểm Thu Hoạch

Măng thường được thu hoạch vào mùa mưa, khi các chồi non bắt đầu nhú lên khỏi mặt đất. Thời gian thu hoạch măng non thường từ 10-20 ngày sau khi mọc.

Dấu hiệu nhận biết: Măng nhú lên khỏi mặt đất khoảng 10-20cm, thân măng mập, vỏ măng tươi, chưa có lá xanh.

4.2. Cách Thu Hoạch

Dùng dao sắc hoặc cuốc nhỏ đào nhẹ nhàng xung quanh gốc măng, cắt sát phần gốc măng (gốc măng non) để tách khỏi thân ngầm của cây mẹ.
Nên thu hoạch măng vào buổi sáng sớm hoặc chiều mát.
Tránh làm tổn thương gốc tre mẹ và các chồi măng khác khi thu hoạch.
Xếp măng nhẹ nhàng vào sọt, thùng để tránh dập nát.

5. Bảo Quản Măng

5.1. Bảo Quản Tươi

Sau thu hoạch: Măng tươi rất nhanh bị già và cứng nếu không được xử lý. Bóc bỏ lớp vỏ cứng bên ngoài, cắt bỏ phần gốc già.
Luộc sơ: Luộc măng với nước muối loãng khoảng 15-30 phút (tùy loại măng) để loại bỏ chất đắng và độc tố (cyanide đối với một số loại măng). Sau đó vớt ra, rửa sạch, để nguội.
Bảo quản lạnh: Măng đã luộc sơ có thể cho vào túi hoặc hộp kín, bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh (nhiệt độ 4-8°C) được 5-7 ngày.
Ngâm nước: Thay nước hàng ngày, măng có thể giữ tươi trong nước khoảng 3-5 ngày.

5.2. Chế Biến và Bảo Quản Lâu Dài

Măng khô: Thái lát hoặc sợi măng tươi đã luộc sơ, sau đó phơi nắng hoặc sấy khô hoàn toàn. Măng khô có thể bảo quản được rất lâu (nhiều tháng đến 1 năm) và là nguyên liệu cho nhiều món ăn truyền thống.
Măng muối chua: Măng tươi đã luộc sơ được thái lát/sợi, ngâm với nước muối, dấm, đường để làm măng chua.
Măng đóng hộp: Chế biến măng tươi thành măng đóng hộp/đóng gói chân không để bảo quản và xuất khẩu.
Măng đông lạnh: Măng đã luộc sơ, thái lát/sợi, sau đó cấp đông trong túi hoặc hộp kín. Dùng nấu súp, xào, hầm.

Kết Luận

Trồng và chăm sóc măng là một quá trình đòi hỏi sự tỉ mỉ, kiên trì và áp dụng đúng kỹ thuật khoa học, đặc biệt trong việc chuẩn bị đất, bón phân và tỉa tre già. Từ việc chọn giống, làm đất và lên luống cẩn thận, bón phân đúng liều lượng, tưới nước đầy đủ, đến quản lý dịch hại hiệu quả và thu hoạch đúng thời điểm, mỗi công đoạn đều ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất và chất lượng của măng. Với những kiến thức chuyên sâu và cập nhật từ congnghenongnghiep.vn, hy vọng bạn sẽ gặt hái được những vụ măng bội thu, đảm bảo nguồn thực phẩm an toàn và góp phần vào sự phát triển bền vững của nông nghiệp Việt Nam.

Tags:Măng Chế Phẩm Sinh Học Hữu Cơ

Bài Trước Đó