KỸ THUẬT TRỒNG VÀ CHĂM SÓC SU HÀO HIỆU QUẢ

Người đăng : Nông Nghiệp

Lượt xem : 10

Tạo lúc : Sun, 29/06/2025 12:59

Cập nhật lúc : 12:59pm 29/06/2025

THỂ LOẠIKỹ Thuật Canh Tác Cây Rau Màu

Kỹ Thuật Trồng Và Chăm Sóc Su Hào Hiệu Quả: Bí Quyết Cho Củ Tròn Ngọt, Năng Suất Cao

Su hào (Brassica oleracea var. gongylodes) là loại rau ăn củ phổ biến trong các bữa ăn gia đình Việt, được yêu thích bởi vị ngọt thanh, giòn mát và khả năng chế biến thành nhiều món ăn đa dạng từ luộc, xào, nấu canh đến muối dưa. Là cây trồng mang lại giá trị kinh tế đáng kể cho bà con nông dân, đặc biệt ở các tỉnh phía Bắc, su hào được ưa chuộng nhờ dễ trồng và dinh dưỡng cao. Để có một vườn su hào năng suất cao, củ tròn, chắc và chất lượng tốt, việc nắm vững kỹ thuật trồng su hào và chăm sóc su hào là yếu tố then chốt. Bài viết này từ congnghenongnghiep.vn sẽ cung cấp hướng dẫn khoa học và chi tiết từ khâu chuẩn bị đến thu hoạch và bảo quản.

1. Giới Thiệu Chung Về Su Hào

Su hào thuộc họ Cải (Brassicaceae), là cây thân thảo có chu kỳ sinh trưởng từ 60-90 ngày tùy giống. Đặc điểm nổi bật của su hào là phần thân phình to thành củ tròn (hoặc dẹt) nằm trên mặt đất, màu xanh hoặc tím nhạt. Lá su hào to, xanh đậm, mọc quanh củ. Su hào ưa khí hậu mát mẻ, ôn hòa, nhiều nắng nhưng không quá gay gắt, và đất giàu dinh dưỡng, thoát nước tốt. Ở Việt Nam, cây thường được trồng nhiều vào mùa đông-xuân.

2. Kỹ Thuật Gieo Trồng Su Hào

2.1. Chọn Giống và Thời Vụ

Chọn giống: Bạn nên chọn hạt giống su hào từ các nhà cung cấp uy tín, đảm bảo hạt giống có tỷ lệ nảy mầm cao, không sâu bệnh và phù hợp với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng của địa phương. Ưu tiên các giống su hào cho năng suất cao, củ tròn đều, ít xơ và khả năng kháng bệnh tốt.
Thời vụ trồng: Su hào ưa mát. Thời điểm lý tưởng nhất là vào vụ đông xuân (khoảng tháng 9 - 12 dương lịch). Tránh trồng vào mùa nắng nóng gay gắt vì cây dễ bị còi cọc, củ nhỏ, xơ và có vị đắng, hoặc ra hoa sớm (hiện tượng "trổ bông").

2.2. Chuẩn Bị Đất Trồng

Su hào phát triển tốt nhất trên đất thịt nhẹ, đất cát pha hoặc đất phù sa, tơi xốp, giàu hữu cơ, thoát nước tốt và có độ pH từ 6.0 - 7.0. Đất cần có khả năng giữ ẩm tốt nhưng không bị ngập úng.

Làm đất:
- Làm sạch: Dọn sạch cỏ dại, rễ cây và các tàn dư thực vật.
- Cày xới/Đánh luống: Cày xới đất sâu 20-30cm. Lên luống cao 15-20cm, rộng 0.8 - 1.2m, rãnh luống rộng 20-30cm để đảm bảo thoát nước tốt và dễ chăm sóc.
Bón lót:
- Trộn đều đất với phân chuồng hoai mục (10-15 kg/10m² luống) hoặc phân hữu cơ vi sinh (1-2 kg/10m² luống) và vôi bột (0.2-0.3 kg/10m² luống nếu đất chua). Có thể bổ sung thêm super lân.
- Bón lót trước khi gieo trồng 5-7 ngày để phân hoai mục và đất ổn định.

2.3. Kỹ Thuật Gieo Hạt/Trồng Cây Con

Gieo hạt:
- Nên gieo hạt vào bầu ươm hoặc khay ươm trước khi cấy ra ruộng để đảm bảo tỷ lệ sống và cây con khỏe mạnh.
- Xử lý hạt (tùy chọn): Ngâm hạt trong nước ấm (2 sôi: 3 lạnh) khoảng 2-4 giờ để hạt hút đủ nước và nảy mầm nhanh hơn.
- Cách gieo: Gieo 1-2 hạt vào mỗi bầu/lỗ, phủ một lớp đất mỏng và tưới nước nhẹ nhàng bằng vòi phun sương.
Trồng cây con:
- Khi cây con có 3-4 lá thật (khoảng 15-20 ngày sau gieo), tiến hành cấy ra luống.
- Khoảng cách trồng: Trồng theo hàng trên luống. Hàng cách hàng 30-40cm, cây cách cây 20-30cm.
- Kỹ thuật cấy: Cấy vào buổi chiều mát hoặc khi trời râm. Tưới đẫm nước trước và sau khi cấy để cây nhanh bén rễ.

3. Chăm Sóc Su Hào

Chăm sóc su hào đúng kỹ thuật là yếu tố then chốt giúp cây phát triển khỏe mạnh, củ tròn đều, đạt năng suất cao và chất lượng tốt.

3.1. Tưới Nước

Su hào cần lượng nước đầy đủ và đều đặn, đặc biệt là trong giai đoạn cây con, phát triển lá và hình thành củ. Thiếu nước hoặc tưới không đều có thể làm củ nhỏ, xơ hoặc có vị đắng.
Tưới 2 lần/ngày (sáng sớm và chiều mát) vào mùa khô. Mùa mưa có thể giảm lượng nước tưới hoặc không cần tưới nếu đất đủ ẩm.
Sử dụng vòi phun nhẹ để nước thấm sâu vào đất mà không làm xói đất hay dập lá non.

3.2. Bón Phân

Su hào cần nhiều dinh dưỡng, đặc biệt là Đạm (N) để phát triển lá và Kali (K), Lân (P) để củ phát triển tốt. Bón phân định kỳ là rất cần thiết.

Bón thúc:
- Lần 1 (15-20 ngày sau cấy): Bón thúc bằng phân hữu cơ hòa tan (dịch trùn quế, phân cá đã ủ) hoặc NPK cân đối (ví dụ 16-16-8) pha loãng với nước để tưới.
- Lần 2 (30-40 ngày sau cấy - giai đoạn củ bắt đầu phình): Bón thúc tăng cường Kali và Lân (ví dụ NPK 10-20-20 hoặc phân Kali sunfat). Đây là giai đoạn quan trọng nhất cho sự phát triển của củ.
- Trước thu hoạch 15-20 ngày: Ngừng bón phân hóa học. Có thể phun bổ sung phân bón lá hữu cơ để tăng chất lượng củ.
Bón lá: Phun bổ sung phân bón lá chứa vi lượng (Bo, Canxi, Magie) để tăng cường sức sống cho cây và giúp củ tích lũy dinh dưỡng tốt hơn.

3.3. Tỉa Lá Gốc & Vun Gốc

Tỉa lá gốc: Khi củ su hào bắt đầu phình to, tỉa bỏ bớt các lá già, lá bị sâu bệnh ở sát gốc để tạo độ thông thoáng và giúp củ nhận được nhiều ánh sáng hơn, phát triển tốt hơn.
Vun gốc (đối với một số giống củ lộ thiên): Vun đất nhẹ vào gốc khi củ bắt đầu phình để che kín phần củ, tránh củ bị xanh đầu do ánh nắng mặt trời.

3.4. Phòng Trừ Sâu Bệnh

Rau su hào là loại rau tương đối dễ bị sâu bệnh hại, đặc biệt là sâu ăn lá. Cần quản lý chặt chẽ theo nguyên tắc phòng trừ tổng hợp (IPM).

Sâu hại:
- Sâu tơ, sâu xanh bướm trắng, sâu khoang: Ăn lá, gây thủng lá nghiêm trọng.
- Rệp sáp, rệp muội: Hút nhựa cây.
- Bọ nhảy: Ăn lá non tạo lỗ thủng li ti.
- Biện pháp: Luân canh cây trồng, vệ sinh vườn, bắt thủ công, sử dụng bẫy dính, phun các chế phẩm sinh học từ tỏi, ớt, gừng hoặc dịch chiết neem. Đối với mật độ sâu cao, cần cân nhắc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật sinh học/hóa học theo đúng khuyến cáo và tuân thủ thời gian cách ly nghiêm ngặt.
Bệnh hại:
- Bệnh thối nhũn: Do vi khuẩn, gây thối rữa lá và củ, đặc biệt khi ẩm độ cao.
- Bệnh sương mai, phấn trắng: Do nấm, gây đốm trên lá, ảnh hưởng đến năng suất.
- Biện pháp: Chọn giống kháng bệnh, vệ sinh vườn, đảm bảo thông thoáng, thoát nước tốt, bón phân cân đối. Sử dụng thuốc nấm chuyên dụng hoặc chế phẩm sinh học.

3.5. Làm Cỏ & Giữ Vệ Sinh Vườn

Thường xuyên làm sạch cỏ dại trên luống và xung quanh gốc cây để tránh cạnh tranh dinh dưỡng và nơi trú ngụ của sâu bệnh.
Có thể phủ rơm rạ hoặc vật liệu hữu cơ trên mặt luống để giữ ẩm và hạn chế cỏ dại.

4. Thu Hoạch Su Hào

4.1. Thời Điểm Thu Hoạch

Su hào thường thu hoạch sau 60-90 ngày từ khi gieo hạt, tùy giống và điều kiện chăm sóc.

Dấu hiệu nhận biết: Củ su hào đạt kích thước tối đa, tròn đều, vỏ căng bóng và chắc tay. Lá xung quanh củ vẫn xanh tươi.

4.2. Cách Thu Hoạch

Dùng dao sắc cắt ngang gốc cây, cách củ khoảng 1-2cm, để lại một vài lá non ở cuống củ.
Nên thu hoạch vào buổi sáng sớm hoặc chiều mát để củ tươi lâu.
Xếp củ nhẹ nhàng vào sọt, thùng để tránh dập nát và xây xát.

5. Bảo Quản Su Hào

5.1. Bảo Quản Tươi

Sau thu hoạch: Loại bỏ lá già, lá sâu bệnh. Không rửa củ nếu muốn bảo quản lâu hơn.
Nhiệt độ phòng: Để củ su hào ở nơi mát mẻ, khô ráo, thông thoáng. Có thể giữ tươi được vài ngày đến 1 tuần.
Bảo quản lạnh: Su hào có thể bảo quản trong tủ lạnh (ngăn mát) ở nhiệt độ 0-5°C và độ ẩm 90-95% trong túi ni lông có lỗ thông hơi hoặc hộp kín. Có thể giữ tươi được 2-4 tuần.

5.2. Chế Biến và Bảo Quản Lâu Dài

Su hào muối chua: Thái lát su hào và muối chua để làm dưa hoặc kim chi, giúp bảo quản lâu dài.
Su hào sấy khô: Thái lát su hào và sấy khô để dùng làm rau dự trữ hoặc nguyên liệu chế biến.
Đông lạnh: Cắt miếng su hào, chần sơ qua nước sôi 2-3 phút, làm lạnh nhanh bằng nước đá, để ráo, sau đó đóng gói và cấp đông. Dùng nấu súp, hầm, xào.

Kết Luận

Trồng và chăm sóc su hào là một quá trình đòi hỏi sự tỉ mỉ, kiên trì và áp dụng đúng kỹ thuật khoa học, đặc biệt trong việc cung cấp dinh dưỡng, tưới nước và phòng trừ sâu bệnh. Từ việc chọn giống, chuẩn bị đất và luống cẩn thận, bón phân đúng liều lượng, tưới nước đầy đủ, đến quản lý dịch hại hiệu quả và thu hoạch đúng thời điểm, mỗi công đoạn đều ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất và chất lượng của su hào. Với những kiến thức chuyên sâu và cập nhật từ congnghenongnghiep.vn, hy vọng bạn sẽ gặt hái được những vụ su hào bội thu, đảm bảo nguồn thực phẩm an toàn và góp phần vào sự phát triển bền vững của nông nghiệp Việt Nam.

Tags:Bệnh Rau Chế Phẩm Sinh Học Gieo Trồng Cây Su Hào Quả Su Hào

Bài Trước Đó

Bài Tiếp Theo