KỸ THUẬT TRỒNG VÀ CHĂM SÓC NẤM RƠM HIỆU QUẢ

Người đăng : Nông Nghiệp

Lượt xem : 5

Tạo lúc : Sun, 29/06/2025 21:55

Cập nhật lúc : 21:55pm 29/06/2025

THỂ LOẠIKỹ Thuật Canh Tác Cây Rau Màu

Kỹ Thuật Trồng Và Chăm Sóc Nấm Rơm Hiệu Quả: Bí Quyết Cho Năng Suất Cao Và Tai Nấm Chất Lượng

Nấm rơm (Volvariella volvacea) là loại nấm ăn quen thuộc và rất được ưa chuộng trong ẩm thực Việt Nam nhờ vị ngọt thanh, giòn dai và giá trị dinh dưỡng cao. Dễ trồng, chu kỳ sinh trưởng ngắn và không đòi hỏi diện tích lớn, nấm rơm mang lại giá trị kinh tế đáng kể cho bà con nông dân. Để có một vụ nấm rơm năng suất cao, tai nấm to, chắc và chất lượng tốt, việc nắm vững kỹ thuật trồng nấm rơm và chăm sóc nấm rơm là yếu tố then chốt. Bài viết này từ congnghenongnghiep.vn sẽ cung cấp hướng dẫn khoa học và chi tiết từ khâu chuẩn bị đến thu hoạch và bảo quản.

1. Giới Thiệu Chung Về Nấm Rơm

Nấm rơm là một loại nấm hoại sinh, phát triển trên các vật liệu hữu cơ đã được phân hủy một phần như rơm rạ, bông phế thải, bã mía, bã cà phê, mùn cưa, v.v. Nấm có hình dạng mũ nón hoặc hình trứng, màu xám trắng, xám đen hoặc nâu nhạt. Mũ nấm tròn, thịt nấm dày, chắc. Nấm rơm ưa khí hậu nhiệt đới ẩm, nhiệt độ cao (28-32°C) và độ ẩm không khí cao (80-90%). Chu kỳ sinh trưởng từ khi cấy meo đến khi thu hoạch rất ngắn, chỉ khoảng 7-10 ngày cho đợt đầu tiên.

2. Kỹ Thuật Trồng Nấm Rơm

2.1. Chọn Giống (Meo Nấm) và Chuẩn Bị Vật Liệu

Chọn meo nấm: Bạn nên chọn meo nấm rơm từ các nhà cung cấp uy tín, đảm bảo meo còn mới, sợi nấm trắng đều, không bị nhiễm mốc lạ và còn hạn sử dụng. Meo nấm có thể là meo hạt hoặc meo que.
Chuẩn bị vật liệu: Rơm rạ là vật liệu phổ biến nhất. Rơm cần khô, sạch, không bị nấm mốc hoặc hóa chất. Ngoài ra có thể dùng bông phế thải, bã mía, thân cây bắp, lá chuối khô.

2.2. Xử Lý Vật Liệu Trồng

Đây là bước quan trọng để loại bỏ mầm bệnh và cung cấp dinh dưỡng cho nấm.

Ngâm ủ rơm:
- Rơm rạ cần được cắt ngắn khoảng 10-15cm.
- Ngâm rơm trong nước vôi (nồng độ 1-2%, pha 1-2kg vôi/100 lít nước) khoảng 1-2 ngày để loại bỏ mầm bệnh và làm mềm rơm.
- Vớt rơm ra, ủ thành đống cao 1.2-1.5m, rộng 1.5-2m. Đảm bảo độ ẩm 65-70% (khi vắt chặt rơm thấy nước rỉ ra kẽ tay).
- Trong quá trình ủ, tiến hành đảo đống ủ 2-3 lần (cách nhau 2-3 ngày) để làm tơi rơm, cung cấp oxy và điều chỉnh nhiệt độ (đống ủ có thể nóng lên tới 60-70°C). Quá trình ủ kéo dài khoảng 7-10 ngày, cho đến khi rơm có màu vàng sẫm, mềm, có mùi thơm nhẹ.
Xử lý các vật liệu khác (bông phế thải, bã mía): Có thể áp dụng phương pháp tương tự hoặc các phương pháp xử lý chuyên biệt (như hấp thanh trùng) tùy loại vật liệu.

2.3. Chuẩn Bị Khu Vực Trồng

Nấm rơm có thể trồng trong nhà, nhà kho, nhà lưới hoặc ngoài trời có mái che. Khu vực trồng cần thoáng mát, tránh gió lùa trực tiếp và có thể duy trì độ ẩm cao.

Vệ sinh: Khu vực trồng cần được vệ sinh sạch sẽ, phun thuốc sát trùng.
Làm luống/đống ủ: Rơm đã ủ được xếp thành từng luống hoặc đống hình chữ nhật.
- Kích thước luống: Rộng 40-50cm, cao 20-30cm. Chiều dài tùy thuộc diện tích.
- Xếp từng lớp rơm đã xử lý, nén chặt.

2.4. Cấy Meo Nấm

Thời điểm cấy: Khi nhiệt độ đống ủ rơm nguội xuống còn khoảng 30-35°C.
Cách cấy:
- Bẻ nhỏ meo nấm thành từng miếng khoảng 1-2cm.
- Rải meo nấm vào giữa các lớp rơm khi xếp luống, hoặc cấy vào các lỗ đã tạo trên luống rơm đã xếp. Khoảng cách cấy khoảng 10-15cm.
- Lượng meo: khoảng 150-200g meo/10kg rơm khô.
Sau khi cấy, phủ một lớp rơm mỏng bên ngoài để giữ ẩm.

3. Chăm Sóc Nấm Rơm

Chăm sóc nấm rơm đúng kỹ thuật là yếu tố then chốt giúp sợi nấm phát triển tốt và cho ra tai nấm chất lượng.

3.1. Duy Trì Nhiệt Độ và Độ Ẩm

Giai đoạn ươm sợi (2-3 ngày đầu sau cấy): Duy trì nhiệt độ trong đống ủ khoảng 35-40°C và độ ẩm không khí 80-90%. Sợi nấm sẽ ăn lan ra rơm.
Giai đoạn ra nấm (từ ngày thứ 4-5): Giảm nhiệt độ trong đống ủ xuống 28-32°C bằng cách thông thoáng nhẹ hoặc tưới nước làm mát xung quanh luống (không tưới trực tiếp vào luống). Tăng cường độ ẩm không khí lên 90-95% bằng cách phun sương nền hoặc xung quanh luống.

3.2. Thông Thoáng

Đảm bảo khu vực trồng có đủ thông thoáng. Nếu trồng trong phòng kín, cần mở cửa thông gió định kỳ. Điều này giúp cung cấp oxy cho sợi nấm và tai nấm phát triển, đồng thời điều hòa nhiệt độ.

3.3. Kiểm Soát Côn Trùng và Mốc Lạ

Phòng ngừa: Vệ sinh sạch sẽ khu vực trồng, sử dụng rơm rạ chất lượng, xử lý kỹ lưỡng.
Kiểm soát: Nếu phát hiện côn trùng (ruồi giấm) hoặc mốc lạ (mốc xanh, mốc đen), cần xử lý ngay bằng cách loại bỏ phần bị nhiễm hoặc sử dụng thuốc sinh học nhẹ.

4. Thu Hoạch Nấm Rơm

4.1. Thời Điểm Thu Hoạch

Nấm rơm có chu kỳ thu hoạch rất ngắn. Đợt nấm đầu tiên thường xuất hiện sau 7-10 ngày cấy meo. Nấm sẽ ra rộ trong 3-5 ngày, sau đó giảm dần. Một lứa nấm có thể cho thu hoạch 3-4 đợt.

Dấu hiệu nhận biết: Tai nấm có hình dạng búp nấm hoặc trứng tròn, vỏ còn căng, chưa bung dù (chưa xòe mũ). Tai nấm to, chắc.

4.2. Cách Thu Hoạch

Dùng tay nắm nhẹ chân nấm, xoay nhẹ và nhổ lên. Tránh làm đứt chân nấm hoặc làm lung lay các tai nấm xung quanh.
Nên thu hoạch nấm vào buổi sáng sớm hoặc chiều mát.
Sau khi nhổ nấm, cần loại bỏ phần chân nấm dính rơm và đất.

5. Bảo Quản Nấm Rơm

5.1. Bảo Quản Tươi

Sau thu hoạch: Nấm rơm tươi rất nhanh bị hỏng. Cần loại bỏ nấm bị dập, sâu bệnh, rửa sạch nhẹ nhàng.
Bảo quản lạnh ngắn hạn: Cho nấm vào túi giấy hoặc hộp kín, đặt vào ngăn mát tủ lạnh (nhiệt độ 4-8°C). Có thể giữ tươi được 2-3 ngày. Tránh để nấm tiếp xúc trực tiếp với nước hoặc không khí ẩm quá lâu.

5.2. Chế Biến và Bảo Quản Lâu Dài

Luộc sơ/Chần: Luộc nấm rơm trong nước sôi khoảng 1-2 phút, sau đó vớt ra, làm lạnh nhanh bằng nước đá, để ráo nước hoàn toàn. Việc này giúp diệt khuẩn và kéo dài thời gian bảo quản.
Nấm rơm đông lạnh: Nấm đã luộc sơ, để ráo, sau đó cho vào túi zip hoặc hộp kín và cấp đông. Dùng nấu súp, xào, hầm. Có thể bảo quản được vài tháng.
Nấm rơm muối: Ngâm nấm rơm đã luộc sơ vào dung dịch nước muối pha loãng, đậy kín. Phương pháp này giúp bảo quản nấm được lâu hơn.
Nấm rơm sấy khô: Thái lát nấm rơm, sấy khô hoặc phơi nắng đến khi khô hoàn toàn. Nấm rơm khô có thể bảo quản rất lâu và dùng làm nguyên liệu nấu ăn.

Kết Luận

Trồng và chăm sóc nấm rơm là một quá trình đòi hỏi sự tỉ mỉ, kiên trì và áp dụng đúng kỹ thuật khoa học, đặc biệt trong khâu xử lý vật liệu, duy trì nhiệt độ và độ ẩm. Từ việc chọn meo nấm, chuẩn bị vật liệu và khu vực trồng, đến kiểm soát môi trường, phòng trừ mốc lạ và thu hoạch đúng thời điểm, mỗi công đoạn đều ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất và chất lượng của nấm rơm. Với những kiến thức chuyên sâu và cập nhật từ congnghenongnghiep.vn, hy vọng bạn sẽ gặt hái được những vụ nấm rơm bội thu, đảm bảo nguồn thực phẩm an toàn và góp phần vào sự phát triển bền vững của nông nghiệp Việt Nam.

Tags:Nấm Rơm Hữu Cơ

Bài Trước Đó